Depremlerin dünyanın varoluşundan gelen bir yapıya sahip olduğunu kendi ölçeğinde yaklaşık 9 levhasının bulunduğu ve her birinin kendi hızında hareket ettiğini dile getiren Prof. Dr. Hasan Sözbilir: Bu hareketler sonrasında sıkışan yada genişleyen bölgelerde depremlerin meydana geldiğini ifade ederek sözlerine şöyle devam etti:
"Bu kadar levhanın dönmesini ve hareketini sağlayan ana neden radyoaktif minerallerinin bozulması ve açığa çıkan enerjinin bunu yaratmasıdır. Levhalar belirli kıtaların okyanuslarla birlikte olan kara parçasıdır. Bir bölgede yılda bir milim hareket varsa o hareket devam eder ama kendini yavaşlatıp o enerjiyi biriktirip birdenbire kayma gerçekleşirse o zaman deprem olur. Dünyada 3 ana fay vardır; bir tanesi normal diğeri ters fay ve doğru atımlı fay türlerinin niteliğine göre şiddetlerinde de değişiklik olur." dedi.
"TÜRKİYE'DE 11 ŞİDDETİNDE DEPREM"
"Depremler dünyanın hareketinin başlangıcından beri var olduğunu dile getiren SÖZBİLİR: ama bizim insanoğlu olarak depremi kaydettiğimiz zamanlar 1900'lü yıllardan sonra sismometre denilen aletle başladı. Bundan önceki depremleri tarihsel yazılardan anlıyorduk ve tarihsel depremlerdi. Günümüzde doğrudan aletle depremin büyüklüğünü inceliyoruz şiddeti için de araziye gidiyoruz. Deprem şiddeti 1 ve 12 arasındadır. 1939 yılında 11 şiddetinde Erzincan'da meydana geldi. Büyüklük 7.9 şiddeti 11 şiddet ve büyüklük arasında ki fark; büyüklük aletle şiddet ise bizim araziye gidip gözlem yapmamız sonucu belirlenir."diye konuştu
"DEPREMLER DÜNYA'NIN KALP ATIŞLARIDIR."
Dünya'daki büyük depremlerin levha sınırlarında olduğunu ve bu levhaların bir kısmının birbirinden ayrılarak, birbirine yaklaşarak ve biri diğerinin altına dalarak hareket ettiğini ifade eden SÖZBİLİR; "Dünya olarak bir dengenin içerisindeyiz. Denizler belli bir şekilde, karalar belli bir şekilde duruyor. Sadece aniden doğa olayları meydana geliyor. Bunların da ne zaman olacağını artık meteoroloji yardımıyla tahmin edebiliyoruz. İlerde depremler için de böyle bir şey olacağını düşünüyorum. Depremler biterse dünya ölür. Depremler dünyanın kalp atışlarıdır. Fayın bize çok faydaları var. İzmir körfezine güzelliğini veren fayın olmasıdır. Fay deprem ürettiğinde o yer kırılır tekrar deprem üreteceği zaman o zayıf yeri doğa için kullanır çoğunlukla aynı yeri kullandığından depremler sürekli devam eder. Faylar 200 yılda bir deprem üretir,sistematiktir. Fayın gelecekte ne yapabileceğini görmemiz için aletler yerleştirerek sürekli izlememiz gerekir." dedi.
"FAY DOĞAR,BÜYÜR VE ÖLÜR."
Şuan Türkiye'de yaklaşık 500 fay olduğunu belirten SÖZBİLİR fayın uzunluğunun artışıyla depremin de artacağını dile getirdi; "Her fay için bir formül var. 20 km fayın kaç şiddetinde deprem üreteceğini gösterir. Önceden fayın kaç büyüklüğünde deprem üreteceğini biliyoruz. Bir fayın gelecekte deprem üretip üretmediğini anlamak için geçmişini bilmek gerekiyor. Geçmişini hendek açarak anlarız ölü faylar tekrar canlanabilir bir önceki yaşamında normal fayken daha sonra doğru atımlı fay olarak yaşayabilir. Fay doğar büyür ve ölür büyüdükçe birleşir ve belli bir uzunluğa geldiğinde insanları rahatsız etmeye başlar." şeklinde konuştu.
"İZMİR'DEKİ EN BÜYÜK 5 FAY KESİLECEK"
1939 depremi olduğunda o zamanlar çok az jeolok olduğunu özellikle Atatürk'ün getirttiği bilim adamlarından biri 1940 yılında Erzincan'a gidiyor depremin neden olduğu ve hasarlarını görmek için 3 sonuç çıkarıyor diyerek sözlerine şöyle devam ediyor; "Bir sürü kaya olduğu halde insanlar onların üzerine ev yapmamış ve o yapı yıkılmış,ikincisi yapıların hepsi çürük,üçüncüsü bir sürü yer olduğu halde insanlar fayın üzerine oturmuş fay orayı kırınca üstündeki bütün evler yıkılmış. Şuan büyük bir Türkiye Paleosismoloji Projesi başlatıldı. 2023'e kadar bütün faylar kesilecek hendek açılıp o fayların geçmişine bakılacak o fay hepimizi ilgilendiriyor bu projeyle İzmir'deki en büyük 5 fay kesilecek.
"İZMİR'DE EN YÜKSEK OLABİLECEK DEPREM 6.5"
En tehlikeli fay Kuzey Anadolu'dadır. Amerika San Andreas ile kardeş faylar bütün özellikleri aynı olduğu için kardeş fay olarak kabul ediliyor. İzmir'de en yüksek olabilecek deprem 6.5 çünkü iki fay var. İzmir ve İstanbul arasında ciddi fark var. İstanbul'dan geçen Marmara denizindeki fay kırılacak onun etkisi İstanbul'a yansıyacak. İzmir'deki bütün faylar kentten geçiyor. Depremler için de alınması gereken önlemlerden biri sıvılaşan yeri sıvılaşmayan zemine dönüştürmek olacaktır diye düşünüyorum." diyerek konuşmasına son verdi.
YORUMLAR