Yaşlıları Anlamak için rol değişimi yapın Türkiye’de ilk kez İzmir’de düzenlenen “Keyifli Yaş Alma Fuarı”nda yaş almış vatandaşlarla buluşan Psikiyatrist- Psikodramatist Uzmanı Dr. Ahmet Aktener ve Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Sevnaz Şahin yaşlıları anlamak için roldeğişimi yapılması gerektiğini söyledi. Keyifli Yaş Alma Fuarı ve Kongresi’nde bulunan atölyeler arasındaki Psikodrama Atölyesi, rol değişim ve empati yaparak kişinin karşısındakini nasıl anlayabileceğinin yolları gösterildi. Umut Psikodrama Enstitüsü’nden Psikiyatrist- Psikodramatist Uzmanı Dr. Ahmet Aktener ve Ege Üniversitesi Geriatri Bilim Dalından Doç. Dr. Sevnaz Şahin’in önderliğinde oturumlar halinde bir araya gelen gruplar,karşılarındakini anlamak için onların yerine geçti. Yerinegeçtiklerinin gözünden kendisini gören ziyaretçiler, sorunlarınınçözümü yönünde önemli adımlar attı. Psikodrama hakkında açıklamalarda bulunan Psikiyatri Uzmanı Ahmet Aktener, “Psikodrama ile biz temelde ilişkiler veetkileşimler üzerinde çalışıyoruz. Diğer bireyialgılamak ve bireyle ilişkili olan kişileri de anlamak istiyoruz. Psikodramanın diğer yöntemlerden temelfarkı bu. Yani bir kişiyi tek başına değil, çevresindeki insanlarla birlikte görüyoruz. Sorunları sadece konuşmuyoruz,canlandırmasını da yapıyoruz. Yani bir nevi canlandırmalı grup terapisi yapıyoruz.
Sorunları canlandırıyoruz
Aktener, “Özellikle bu fuardayaşlılarla yaşayan ya da çalışan kişilerin bakış açılarını değiştirmeyi hedefliyoruz. İnsanyakınlarına, kendi yaşlısına, çocuklarına ‘acaba benim yaptığım şeyona ne tür bir etkide bulunmuş olabilir’ diye aktif olarak düşünürse,o ilişkiye olumlu fayda edecektir. Karşınızdaki insanı anlamak mümkün,bunu yapmak için de en önemli etken ‘rol değişimi’ şeklinde konuştu.
Kişi Kendini görüyor
Oturumlarda kişilerin yaşlılarıyla yaşadığı sorunları canlandırdıklarını ifade eden Aktener, “Mesela bir kişinin annesi ile olan ilişkisindeki sorunu elealıyoruz.
Canlandırma yapıyoruz, bu canlandırmada kişiyi sahneyeçağırıyoruz, annesinin yaşadığı evi de çevredeki sandalyelerle canlandırıyoruz. Sonrasında annesi için birisini seçmesini istiyoruz. Daha sonra kişi annesinin rolüne geçiyor, annesinin rolüne geçerek onun açısından durum nasıl görünüyor anlamaya çalışıyor. Temel olarak yaptığımız şey budur. Canlandırma yapıyoruz, rol değişimiyle anlatmaya çalışıyoruz. Kendinizi dışarıdan görme şansı yakalıyorsunuz. Mesela annenize sizin ve onun için önemli olan bir konudan bahsedeceksiniz, bunu nasıl söylüyorsunuz, yaklaşımınız nasıl, yakınlık düzeyiniz ne miktarda, sinirle mi söylüyorsunuz, bunlar önemli.Beden ifadesi, ses tonu ve mimiklere de son derece önem veriyoruz.İnsan iletişiminin yüzde 90’ı beden ifadesi oluyor. Kişi böylece annesi rolünden kendisini görüyor, annesine nasıl bir etkisi olduğunu görüyor” dedi. Anlayış geliştirmeyi amaçladıklarını ifade eden Aktener, “Kişinin hayatındaki diğer insanlara ne yaptığını anlamasını hedefliyoruz. ‘Ben anneme babama böyle davrandığımda nasıl bir etkisi oluyor’ sorusunun cevabını rol değişimi ile görmüş oluyoruz. Durumun bütününe bakıyoruz, tüm aileyi ele alıyoruz.